در ايران، شخصي انگليسي بنام ويليام ناكس دارسي كه شغل وكالت دادگستري را داشت و از بركت معادن طلاي استراليا ثروتي اندوخته بود، در 28 ماه مه 1901 امتياز انحصاري نفت از استخراج تا توزيع در سطح كشور (به جز 9 ايالت شمالي) را براي مدت 60 سال بدست آورد قلمرو امتياز دارسي بالغ بر 000/770 كيلومتر مربع مي‌باشد. اين مساحت برابر با مساحت كشورهاي فرانسه و سويس و كشورهاي بلژيك، لوكزامبورگ و هلند (معروف به كشورهاي بنلوكس) و كمي بيشتر از مساحت تمام تكزاس مي باشد بهائي كه دارسي در مقابل بدست آوردن اين امتياز به دولت ايران مي‌داد عبارت بود از بيست هزار پوند وجه نقد و بيست هزار سهم يك پوندي از شركت جديد التاسيس نفت ايران و نيز 16 درصد از سود خالص سالانه آن شركت بود.

دارسي يك زمين شناس برجسته را بنام جي.بي. رنالد G.B.Ronald مامور حفاري و اكتشاف نفت در قسمتهاي غربي حوزه امتياز، كرد اما بعد از شش سال كار و صرف 250 هزار پوند نتيجه اي عايد نشد. دارسي از روشيلدها استمداد طلبيد ولي در آن تاريخ عمليات اكتشافي در ايران براي اين خانواده كه قبلاً در جاي ديگري خود را مشغول كرده بودند، چنگي بدل نمي زد و لذا توجهي به درخواست دارسي نكردند. دارسي كه مردي شيطان و داراي روابط وسيعي با همه محافل بود، بالاخره توانست ارتباطي با شركت كوچك اكتشافي برمه پيدا كند. اين شركت در يك اشل نسبتاً كوچك ولي بسيار منظم و هماهنگ براي نيروي دريايي سلطنتي انگلستان در برمه كار مي كرد.

23صفحه