نهضت مردم ايران به رهبري روحانيت در واقعه تنباكو از درخشانترين صفحات تاريخ سياسي معاصر ايران به شمار ميرود و بيشتر مشروطه نويسان به دو جهت آن را مبداء و پيش درآمد انقلاب مشروطيت شمردهاند:
اولي اينكه مردم تا آن زمان مرعوب دولت بودند و خود را در مقابل اقتدارات دولت استبدادي و شاه زبون و ناتوان تصور مي كردند ولي به واسطة كاميابي در انقلاب انحصار تنباكو جرأت و جسارت پيدا كرده و فهميدند در مقابل ارادة شاه و دولت مي توان پايداري كرد و با يك قيام عمومي ممكن است منافع خود را حفظ كنند و شاه را كه صاحب اختيار كل و حاكم بر تقديرات ملت است، مجبور به تسليم نمايند و اين فكر و انديشه، تخمي از كاميابي در دلها كاشت و در مقابل تسليم و رضا در پيشگاه زور و قلدوري ، روح مقاومت و پايداري به وجود آورد. و دوم اينكه چون اين نهضت عمومي بنا بر احكام علماي روحاني در سر تا سر ايران بر پا شد و با كاميابي آنها خاتمه يافت اقتدار زيادي نصيب آنان گرديد و شاه و درباريان كه شكست خورده از اين مبارزه بيرون آمدند بيش از پيش مرعوب نفوذ و قدرت روحانيت شدند و طبعاً نهضت مشروطيت هم كه به دستياري عدهاي از علما بزرگ و مرجع تقليد بر پا گشت قدرتيكه در نتيجة انقلاب انحصار دخانيات نصيب روحانيون شده بود و اقتداريكه پس از آن واقعه بدست آورده بودند كمك شاياني در پيشرفت نهضت مشروطه و برقراري حكومت ملي نمود.
در واقع جنبش تنباكو مهمترين حركت اجتماعي مردم پيش از نهضت مشروطيت بود، هر چند به ظاهر به اعتراض اجتماعي بر يك امتياز اقتصادي ميماند اما در واقع تجربهاي سياسي براي نزديك شدن و هماهنگي بين اقشار مختلف جامعه از جمله تجار و بخشي از روحانيون در مقابله با نفوذ اقتصادي و سياسي قدرت هاي بيگانه در كشور بود از سوي ديگر آن را واكنشي در مقابل ضعف حاكميت سياسي و به گونهاي تحميل نظر عمومي به دولت نيز ميتوان محسوب داشت. اين نوع مخالفت علني و جدي با نظام استبدادي قاجاري تا بدين وسعت و گستردگي تا وقوع تحريم تنباكو سابقه نداشت.
فهرست مطالب
عنوان
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1- مقدمه
2- واگذاري امتياز
3- مفاد امتياز
4- مخالفين با قرارداد تالبوت
5- كارگزاران كمپاني در شهرهاي مختلف:
فارس
تبريز
اصفهان
مشهد
تهران
6- آيت الله ميرزاي شيرازي و حكم تحريم
7- واكنش دولت در برابر حكم تحريم
8- آثار و نتايج نهضت تنباكو:
- افزايش قدرت علما
- بالا رفتن اعتماد به نفس مردم (بيداري ايرانيان و زمينهاي براي
انقلاب مشروطه)
- عقب نشيني استعمار
- پيامد سوء اقتصادي
- بي اعتباري امين السلطان و مرگ ناصرالدين شاه
9- جمع بندي
36صفحه
مبلغ قابل پرداخت 5,000 تومان
برچسب های مهم